Bạn đang tìm hình ảnh buồn chán thất vọng, mất niềm tin vào mọi thứ hãy để Imperia River View gợi ý cho bạn qua bài viết [Sưu tầm] Hình ảnh buồn chán thất vọng, mất niềm tin vào mọi thứ mới nhất 2023 nhé.
Làm thế nào để bạn làm cho cuộc sống không nhàm chán?
- Zaria Gorvet
- BBC tương lai
10. Tháng 8 năm 2020
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Một số người cảm thấy buồn chán dễ dàng hơn. Và từ “lòng tự ái tiềm ẩn” đến khả năng tự kiểm soát thấp, có những lý do có thể giải thích nguồn gốc của cảm xúc bí ẩn này.
Tiếng gõ van. Run rẩy đập. Cú đẩy cực mạnh từ phía sau khi động cơ tên lửa khai hỏa. Thực tế đáng báo động là đây có thể là khoảnh khắc quý giá cuối cùng của bạn còn sống.
Tôi nên quay lại với người yêu cũ hay đi?
Tại sao mọi người bị ám ảnh bởi các thuyết âm mưu?
Quảng cáo
Các phi hành gia nghĩ gì trước khi họ đi vào vũ trụ?
Dù bằng cách nào, cuộc hành trình vào không gian là kịch tính.
Trong đợt phóng tàu lần thứ hai trong sự nghiệp của mình, hồi năm 1982, phi hành gia Valentin Lebedev cảm thấy tên lửa chao đảo qua phải và qua trái, như thể nó mất thăng bằng… sau đó cuối cùng, ông cảm thấy bản thân rời khỏi mặt đất.
Khi phi hành đoàn bay vọt vào không gian, họ la lên: “G-o-o-u” – người ta vẫn chưa rõ vì sao họ làm vậy.
Nhưng dù chuyến du hành vào không gian của Lebedev bắt đầu với một liều adrenaline, thì cơn phấn khích này cũng mai một dần – và chỉ sau một tuần trong sứ mệnh kéo dài bảy tháng trên trạm không gian vũ trụ Salyut 7, ông bắt đầu thấy chán.
Thực tế là, bay qua quỹ đạo thấp của Trái Đất với vận tốc 8km/giây (tương đương 17.900 dặm/giờ) trong một chiếc hộp nhôm nhỏ xíu không đủ sức khiến ông mê mẩn. Ông viết trong nhật ký rằng “nhịp sống buồn tẻ bắt đầu”.
Ta có xu hướng nghĩ sự buồn chán là phản ứng rõ ràng với những hoạt động tẻ nhạt. Cuối cùng thì hiếm khi nào ta gặp ai mà nói họ cảm thấy yêu thích việc giặt đồ hay ngồi làm giấy tờ thuế – và người ta sẽ cực kỳ nghi ngờ nếu bạn thấy thích làm các việc này.
Ngoại trừ sự thật là sự nhàm chán không hẳn là rõ ràng như vậy.
Nhiều thập niên nghiên cứu tiết lộ rằng sự nhàm chán vừa bí ẩn vừa khó chịu, và mức độ đơn điệu mà mỗi người có thể chịu đựng lại cực kỳ khác nhau.
“Tôi nghĩ mọi người đều nhận được tín hiệu của sự nhàm chán,” James Danckert, lãnh đạo một phòng nghiên cứu về sự nhàm chán từ Đại học Waterloo, Ontario, nói. “Dù vậy, một số người thực sự, thực sự giỏi ứng phó với điều đó.”
Năm 2014, nhóm nhà tâm lý học xã hội từ Đại học Virginia khám phá ra rằng trong loạt thí nghiệm về việc để tâm trí suy nghĩ vẩn vơ thì rất nhiều người – khoảng 25% nữ giới và 67% nam giới trong tổng số người tham dự – đã tự chích điện bản thân khi họ ở một mình trong phòng chỉ 15 phút, chỉ để có việc gì đó làm. Một người thậm chí tự chích điện tới 200 lần.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Sự nhạy cảm với nhàm chán có thể có sẵn trong bộ gene một số người
Và từ một người chăm chỉ tái dựng lại bữa tiệc thời Babylon theo thực đơn ghi trên bảng đất nung từ 3.750 năm trước, cho đến một phụ nữ thi tới thi lui một kỳ thi ở trường bảy năm trước chỉ vì chút tò mò, cuộc phong tỏa cách ly trong thời gian vừa qua đã tiết lộ những chiến lược kỳ lạ và tuyệt vọng của mọi người nhằm chống lại sự nhàm chán, không hẳn chỉ giới hạn trong môi trường phòng thí nghiệm.
Lười nhác có phải bản chất của con người?
‘Đòn tâm lý’ giúp thành công hơn khi chơi thể thao
Hạnh phúc là gì?
Ở thái cực ngược lại, một số người chủ động tìm kiếm tình huống mà thông thường được coi là tẻ nhạt.
Ẩn sĩ Christopher Knight, người đã lái xe đến một cánh rừng ở bang Maine vào năm 1986 và không hề xuất hiện trở lại trong 27 năm, cho biết ông chưa từng cảm thấy nhàm chán – mặc dù theo ông là phần lớn thời gian ở đó ông hoàn toàn không làm gì cả.
Vậy, tại sao lại như thế?
Một trong những dấu tích sớm nhất của sự nhàm chán có từ thời La Mã, khi nhà triết học Seneca có lẽ đã bắt đầu truyền thống ca thán về sự nhàm chán.
Trong những lá thư trao đổi đáng suy ngẫm với người bạn, ông đặt câu hỏi “Quo usque eadem” – nghĩa là “Ta còn phải [chịu đựng] cùng một thứ này đến bao giờ?”, và ông viết tiếp, “Tôi không làm gì mới cả. Tôi không thấy gì mới cả. Cuối cùng tôi phát buồn nôn vì sự tình này”.
Sau này, vào thời trung cổ còn có mối bận tâm với tình trạng “acedia” – theo tiếng Hy Lạp có nghĩa là sự thờ ơ – mà người Thiên Chúa Giáo cho rằng là một dạng hờ hững hoặc lười nhác đầy tội lỗi.
Mặc dù từ tiếng Anh “nhàm chán” (boredom) được phát minh từ đầu Thế kỷ 19, nhưng công chúng vẫn không chú ý đến nó cho đến khi văn hào Charles Dickens đưa nó vào một trong những cuốn tiểu thuyết của ông.
Tua nhanh đến thời đại ngày nay, sự nhàm chán rõ ràng có mặt ở mọi nơi – đôi khi trạng thái này được mô tả là bệnh dịch của xã hội hiện đại.
Hồi năm 2016, một nhân viên người Pháp kiện công ty ông từng làm về tình trạng “chán muốn chết” [bore-out] – một hội chứng anh em của tình trạng kiệt sức trong làm việc – và ông thắng kiện.
Trong khi đó, Thế hệ Z – là những người sinh từ giữa thập niên 1990 đến cuối thập niên 2010 – đã chế ra một kiểu mới, “nhàm chán trên điện thoại”, là tình trạng cứ cuộn xuống liên tục trên ứng dụng điện thoại và chẳng cảm thấy có gì khiến bạn hứng thú.
Giờ đây người ta còn thậm chí chẩn đoán cả thú cưng của họ cũng bị nhàm chán.
Định nghĩa sự nhàm chán
Nỗ lực gIải mã vì sao một số người lúc nào cũng cảm thấy nhàm chán trong khi một số khác có thể sống mà chẳng cần phải có gì để tiêu khiến là chuyện liên tục gặp nhiều khó khăn, bởi có một thực tế là trong suốt một thời gian dài, các nhà tâm lý đã không thể thống nhất với nhau như thế nào thì gọi là chán chường.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Chris Hadfield từng hơn một lần nói rằng “chỉ có người nhàm chán mới thấy chán chường”
Vào thập niên 1960 và 1970, một số nhà nghiên cứu cho rằng sự nhàm chán đơn thuần là cảm giác phát sinh khi làm một công việc lặp đi lặp lại.
Nghệ thuật nài nỉ của người Nhật
Tại sao nhiều người bất tài lại được làm sếp người khác?
Nên dựa vào cá nhân giỏi hay tập thể trung bình để thành công?
Điều này dẫn đến ý tưởng gây kinh ngạc là thực ra sự nhàm chán có thể tăng mức độ “kích thích” của một người – đó là khả năng khiến bạn chú ý và phản hồi với sự việc xung quanh bạn.
Chẳng hạn, trong một nghiên cứu – có vẻ như ủng hộ ý này – một nhóm tình nguyện viên được yêu cầu bấm nút khi họ thấy ánh đèn nhá lên trong hộp, và kết quả cho thấy sự chú ý cao độ và kích thích cũng tăng lên từ cảm giác nhàm chán.
Trong khi đó, rất nhiều nghiên cứu ban đầu khác sử dụng định nghĩa quen thuộc và theo cách nào đó là hoàn toàn trái ngược.
Từ năm 1986, “thang đo nhàm chán” thường được sử dụng để đo mức độ chán chường của người tham dự, thông qua việc hỏi họ đánh giá họ đồng ý ra sao với các câu như “Tôi rất dễ tập trung trong hoạt động của mình”.
Trong trường hợp này, khi một người nói họ thấy dễ tập trung thì có thể là chỉ dấu cho thấy người đó không hay cảm thấy chán chường.
Giờ đây các nhà tâm lý biết rằng có ít nhất năm loại hình nhàm chán, gồm có:
- “nhàm chán chuẩn mực”, là khi bạn có những suy nghĩ lang thang đâu đó và cảm thấy không biết làm gì;
- “nhàm chán gây phản ứng”, là tình trạng bạn cảm thấy phẫn nộ với người, việc níu chân bạn – như thầy giáo hay nơi làm việc chẳng hạn – và với việc cứ phải làm đi làm lại những thứ bạn cần làm;
- “nhàm chán tìm kiếm”, là khi bạn cảm thấy bồn chồn và tìm cách thoát khỏi tình trạng hiện tại;
- “nhàm chán hờ hững”, là khi bạn cảm thấy thư giãn và không dính dáng gì với thế giới chung quanh; và
- một kiểu nhàm chán mới vừa được phát hiện, “nhàm chán đờ đẫn”, khi bạn chẳng thấy mọi sự là xấu hay tốt, và bạn bất lực không thể thoát ra khỏi tình huống đó.
Dù bạn đang trải qua thể loại nhàm chán nào, thì nghiên cứu cũng cho thấy rằng mức độ nhàm chán đó để lại dấu ấn rõ nét trong não bạn.
Trong một nghiên cứu do Danckert và nhà tâm lý học Colleen Merrifield đứng đầu, một nhóm tình nguyện viên đã cho phép quét não bộ qua một máy quét cộng hưởng từ chức năng MRI mà không hề nghĩ rằng họ đang bị đưa vào tình trạng nhàm chán cực độ bằng cách được cho xem video hai người đàn ông phơi đồ, và thỉnh thoảng hỏi xin người kia kẹp quần áo.
Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu phát hiện ra mối liên hệ giữa sự nhàm chán và hoạt động trong “mạng lưới chế độ mặc định” – là một nhóm các liên kết giữa các vùng vỏ não vốn thường liên quan với tình trạng tâm trí suy nghĩ lan man. “Nó đặc biệt hoạt động khi không có nhiệm vụ nào bên ngoài khiến bạn cần làm và không có gì diễn ra xung quanh bạn,” Dancker cho biết.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Người ta bắt đầu chẩn đoán chó cũng có thể bị nhàm chán, và khi đó chúng dễ có những hành vi phá hoại
Những gì mà sự nhàm chán báo hiệu cho bạn biết, theo Danckert giải thích, đó là bạn không tương tác với thế giới – bạn mất kiểm soát với xung quanh và bạn không hoạt động hiệu quả nữa.
Cũng như những cảm xúc tiêu cực khác, như giận dữ và buồn chán, có thể sự nhàm chán tiến hóa để thúc đẩy con người.
“Những gì ta thực sự tìm kiếm là được liên kết về mặt nhận thức. Ta muốn sử dụng sức mạnh tâm trí cho điều gì đó mà ta thấy có ý nghĩa.”
Nếu đây là vấn đề, thì nó có thể giúp giải đáp vì sao một số người có thể sống nhiều năm đơn độc, trong khi một số khác lại sẵn sàng tự sốc điện bản thân dù chỉ ở một mình trong có 15 phút.
Một số môi trường khiến người ta dễ trở nên chán chường, nhưng chỉ có một số người cho phép bản thân rơi vào trạng thái chán chường.
Những người khác nhận thức được cảm giác giống như tâm trạng bồn chồn, và họ cố gắng tìm cách thay đổi hoàn cảnh – họ đưa thêm cảm giác sống có mục đích, có ý nghĩa vào.
Lấy ví dụ trường hợp phi hành gia người Canada Chris Hadfield. Trái ngược hẳn với Lebedev, ông rõ ràng không có khoảnh khắc đờ đẫn nào trong sứ mệnh tạm thời năm 2012 đến Trạm Không gian Quốc tế, dù có ít người đi cùng để giao tiếp cùn, và phải làm các nhiệm vụ lặp đi lặp lại.
Hadfield từng công khai bày tỏ nhiều lần rằng “chỉ có người đáng chán trở nên nhàm chán”.
Để chứng minh cho câu nói đó, ông nổi tiếng vì sử dụng thời gian rảnh để trình diễn ca khúc Space Oddity của David Bowie trong không gian không trọng lực.
“Nếu bạn nói chuyện với ông, những gì bạn học được là ông thực sự nhận biết tín hiệu của sự nhàm chán – ông nhanh chóng xử lý nó cực kỳ nhanh và cực kỳ hiệu quả,” Danckert, tác giả cuốn sách viết về Hadfield, “Bên ngoài não bộ: Tâm lý của Sự Nhàm Chán” (Out of My Skull: The Psychology of Boredom), nói.
Trong không gian, Hadfield tìm thấy ý nghĩa ngay cả với những nhiệm vụ khiến não bộ trở nên đờ đẫn, ví dụ như vận hành máy bơm.
Nhưng thậm chí khi còn nhỏ, khi giúp đỡ cha mẹ ở nông trại tại miền Nam Ontario, ông cũng có thể khiến bản thân luôn tích cực hoạt động – ông tự đặt thử thách cho mình là nín thở thật lâu khi đập tơi vụn từng tảng đất lớn.
Bắt chước cách làm của Hadfield khi phải đối mặt với khoảnh khắc nhàm chán có thể đem lại những lợi ích đáng kinh ngạc khác. Như BBC Future từng khám phá ra trong quá khứ, khi làm những việc đáng chán, để tâm trí bạn tha thẩn thay vì với tay lấy điện thoại chẳng hạn, có thể giúp bạn tăng cường sự sáng tạo.
Mặt trái của sự đờ đẫn
Tin xấu cho những người buồn chán, Dankert nói, là sự tổn thương cảm xúc này có liên quan đến một loạt các vấn đề khác, chẳng hạn như hành vi bốc đồng, lạm dụng chất gây nghiện, nghiện cờ bạc và điện thoại, di chuyển, trầm cảm, chấn thương tâm lý biểu hiện dưới dạng đau đớn về thể chất – và nhiều vấn đề khác. hơn.
Đặc biệt, sự buồn chán cũng có thể liên quan đến nhiều dạng rối loạn nhân cách.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Làm ảnh,
Phi hành gia Chris Hadfield từng thử thách bản thân nhịn thở trong thời gian dài khi làm công việc nhàm chán ở trang trại của bố mẹ
Một trong số đó là lòng tự ái – không phải kiểu người thông thường phóng đại quy mô và tầm quan trọng của bản thân, vốn là đặc điểm của một số chính trị gia, mà là “sự tự ái bí mật”.
Điều này xảy ra với những người cảm thấy cực kỳ tài năng nhưng không nhận được sự công nhận xứng đáng. Dankert giải thích: “Họ nói, ‘Giá như cả thế giới biết’.
Không ai biết chính xác mối liên hệ này là gì, nhưng giả định ban đầu là nếu có khoảng cách giữa các kỹ năng và mục tiêu của bạn, nghĩa là bạn đang đào một cái hố cho sự thất bại của mình – và điều này dẫn đến cảm giác không hài lòng và buồn chán.
Một điều nữa là khi “người ái kỷ giấu mặt” không nhận được sự tán thành và công nhận từ những người xung quanh – điều họ khao khát – thì họ sẽ mất hứng thú và cảm thấy buồn chán.
Trên thực tế, sự nhàm chán chỉ là một trong nhiều tác dụng phụ không mong muốn khi những người tự ái cố gắng tiếp tục tự khen ngợi mình.
Ví dụ, những người mắc chứng ái kỷ ngấm ngầm ít có khả năng khỏe mạnh về mặt tinh thần, trong khi một số người ái kỷ công khai lại hạnh phúc và tự tin hơn.
Một xu hướng tính cách khác liên quan đến sự buồn chán là sự hung hăng tức giận, dẫn đến sự nhạy cảm và rối loạn tâm thần cực độ kèm theo mức độ lo lắng, cảm giác tội lỗi và ghen tuông dữ dội. Trong tất cả những điều này, buồn chán thường là một dấu hiệu xấu — và điều đó có thể một phần là do thiếu kiểm soát cảm xúc.
“Chúng ta phải cố gắng hiểu bản chất nhân quả của những mối quan hệ này. Và chúng tôi vẫn chưa làm được điều đó,” Dankert giải thích.
“Ví dụ, về sự nhàm chán và trầm cảm, liệu sự buồn chán có dẫn đến trầm cảm không – đây có phải là yếu tố nguy cơ dẫn đến trầm cảm không? Tôi nghĩ câu trả lời có thể là có.”
Cuối cùng, câu hỏi đặt ra là liệu có những chiến lược cụ thể nào mà những người nhạy cảm với sự buồn chán có thể học được hay không hay liệu sự buồn chán có phải là một yếu tố di truyền hay không. Dankert đang làm việc đó.
“Một lần nữa, chúng tôi chưa có dữ liệu, nhưng câu trả lời quan sát đầu tiên của tôi là có thể nó có liên quan đến cá nhân.”
Tuy nhiên, Dankert cho rằng, giống như mọi cảm xúc khác, sự thích nghi với sự nhàm chán dường như phát sinh từ sự kết hợp của các yếu tố di truyền và học hỏi.
Có vẻ như Hadfield đã trau dồi kỹ năng quản lý sự buồn chán của mình từ khi còn nhỏ – và khi được sử dụng đúng cách, ngay cả sự buồn chán cứng đầu nhất cũng có thể dẫn đến trải nghiệm cuộc sống phong phú hơn.
Vì vậy, lần tới khi bạn phàn nàn về cuộc sống nhàm chán như thế nào, hãy xem xét những trải nghiệm khác nhau của Lebedev và Hadfield trong không gian. Bạn có thể nhận ra đó chỉ là vấn đề quan điểm.
Bài báo tiếng Anh đăng trên BBC Future.